آموزش PHP 5 (قسمت دوم)

در این بخش می‌خواهیم به بررسی روش تعریف و استفاده از متغیرها بپردازیم. در ابتدا می‌خواهیم ببینیم که یک متغیر چیست و چه کاری انجام می‌دهد. یک متغیر مکانهای از حافظه است که دارای نام می‌باشد و همانطور که از نام آن مشخص است قابل تغییر می‌باشد. پس شما می‌توانید مقدار یک متغیر را در حین اجرای برنامه تغییر دهید.
در PHP متغیرها با استفاده از کاراکتر $ تعریف می‌شوند. مثلاً $myName یک متغیر به نام myName است. تعریف متغیرها در PHP بصورت حساس به حروف بزرگ و کوچک است برای مثال دو متغیر $myName (با m) و $MyName (با M) در PHP متفاوت می‌باشند و دو متغیر مختلف هستند. نام متغیر باید با حروف یا کاراکتر _ (underscore) شروع شود. برای مثال سه متغیر زیر معتبر می‌باشند.
$name;
$_name;
$Name;
با توجه به مطالب فوق متغیر $2name معتبر نمی‌باشد.
در PHP متغیرها را به دو صورت مقداری
(By Value) و ارجاعی (By Reference) می‌توانید مقدار‌دهی کنید. 
در روش مقداری می‌توانید یک متغیر را برابر یک مقدار یا یک متغیر قرار دهید.
$var1 = $var2 ;
در مثال فوق متغیر $var1 برابر مقدار موجود در متغیر $var2 می‌گردد.
$c = $a + $b
در این مثال نیز مقدار متغیر $a با مقدار متغیر $b جمع شده و در متغیر $c ذخیره می‌شود.
برای مثال در کد روبرو ابتدا متغیر $a برابر عدد 45 می‌شود و سپس متغیر $b برابر مقدار متغیر $a یعنی عدد 45 می‌گردد. در انتها نیز مقدار متغیر $a برابر عدد 60 می‌شود. پس در انتها مقدار متغیر $aبرابر 60 و مقدار متغیر $b نیز برابر 45 می‌گردد.




در روش ارجاعی به‌جای آنکه مقدار یک متغیر به متغیر دیگری انتقال یابد، یک متغیر به متغیر دیگری اشاره می‌کند یا نام مستعار یک متغیر دیگر می‌باشد. برای مقداردهی بصورت ارجاعی از کاراکتر & استفاده می‌کنیم. 
برای مثال در کد روبرو ابتدا متغیر $a برابر عدد 45 مقدار دهی می‌شود. سپس متغیر $b برابر مقدار ارجاعی متغیر $a می‌شود. پس متغیر $b همیشه برابر مقدار موجود در متغیر $a می‌گردد. در انتها نیز مقدار متغیر $a برابر عدد 60 می‌گردد. به این ترتیب در انتها هر دو متغیر $a و $b برابر عدد 60 می‌باشند.




در این کد توسط یک دستور echo مقدار هر دو متغیر نمایش داده می‌شود. روی دکمه Save کلیک کنید.




عبارت 2.php را وارد نمائید.
روی دکمه Save کلیک کنید.




روی آیکون برنامه Internet Explorer کلیک کنید.




دکمه F6 را فشار دهید.
اکنون نام 2.php را وارد کرده‌ایم. دکمه Enter را فشار دهید.




همانطور که انتظار داشتیم مقدار هر دو متغیر برابر عدد 60 می‌باشد. روی دکمه برنامه Programmers Notepad کلیک کنید.




پنج نوع مختلف از متغیرها را پشتیبانی می‌کند این پنج نوع را در لیست زیر می‌توانید مشاهده کنید.
Integers
Floating-Point
Strings
Objects
Arrays
توجه کنید که برخلاف زبانهایی مانند C در PHP نیازی نیست که نوع متغیر را اعلام نمائید. در زمان اجرا بصورت خودکار PHP نوع متغیر را انتخاب می‌کند. در ادامه این بخش به بررسی انواع متغیرها و روش کار با آنها می‌پردازیم.
از متغیرهای Integer یا عدد صحیح برای ذخیره سازی اعداد صحیح مثبت و منفی استفاده می‌شود. حداکثر مقداری که در یک متغیر Integer می‌توانید ذخیره کنید وابسته به سیستمی است که در آن کار می‌کنید. برای مثال توسط کد زیر دو عدد صحیح مثبت و منفی به متغیر a نسبت داده شده است.
$a = 123;
$a = -123;
در PHP می‌توانید اعداد را در مبنای هشت و شانزده نیز بیان کنید. در کد زیر مقدار متغیر a برابر عدد 123 در مبانی هشت (83 در مبنای ده) و مقدار متغیر b برابر عدد 1a در مبنای شانزده می‌باشد.




در ادامه این کد با استفاده از دستوارت echo یک جدول رسم می‌شود که نحوه تبدیل اعداد به مبنای ده را نمایش می‌دهد در انتهای هر ستون نیز مقدار سه متغیر تعریف شده در مبنای ده نمایش داده می‌شود. توجه کنید که با استفاده از دستور echo مقادیر دو متغیر $oct و $hex در مبنای ده نمایش داده می‌شوند. برای ذخیره این برنامه روی دکمه Save کلیک کنید.




برای مشاهده خروجی برنامه روی دکمه برنامه Internet Explorer کلیک کنید.

---

---

روی دکمه Refresh کلیک کنید یا کلید F5 را فشار دهید، تا دوباره این فایل خوانده شود.




در این جدول در ستون اول عدد، در ستون دوم مبنا، در ستون سوم روش تبدیل به مبنای ده و در ستون آخر عدد در مبنای ده نمایش داده شده است. روی دکمه برنامه Programmers Notepad کلیک کنید.




در PHP می‌توانید اعداد حقیقی را بصورت زیر تعریف نمائید. در این مثال متغیر a برابر عدد 1.23 می‌شود و متغیر b نیز برابر عدد 1200 تعریف شده است. (e3 به این معنا است که باید عدد در ده به توان سه ضرب شود.)
$a = 1.23;
$b = 1.2e3;
یک مشکل در اعداد حقیقی این است که در بعضی از محاسبات نمی‌توان تمامی رقمهای اعشار اعداد را نگهداری کرد برای مثال عدد 1/3 برابر 0.33333… می‌شود و نمی‌توان تمامی رقمهای اعشار آن را ذخیره کرد. در مثال روبرو سه عدد حقیقی تعریف و مقداردهی شده و سپس بر روی صفحه نمایش داده می‌شوند. روی دکمه Save کلیک کنید.




روی آیکون Internet Explorer کلیک کنید.




روی دکمه Refresh کلیک کنید یا کلید F5 را فشار دهید.




مشاهده می‌کنید که اعداد حقیقی نمایش داده شده‌اند. روی دکمه برنامهProgrammers Notepad کلیک کنید.




در ادامه این بخش می‌خواهیم به بررسی نوع String بپردازیم. نوع String یا رشته شامل یک سری حروف و اعداد می‌باشد. رشته‌ها را می‌توانید داخل یک جفت علامت ' یا " قرار دهید.
$a = 'This is a text';
$b = "This is a text";
در صورتیکه می‌خواهید در یک متن که داخل دو علامت ' قرار دارد کاراکتر ' را تایپ نمائید از دو کاراکتر \' استفاده می‌شود. به همین صورت برای تایپ کاراکتر " از دو کاراکتر \" استفاده می‌کنیم.
$a = "here is an \"EXAMPLE\" for strings"
یک سری از کاراکترهای خاص را می‌توانید توسط کاراکترهای بیان شده در جدول زیر نمایش دهید. البته به جز کاراکتر \\ تمامی کاراکترها فقط در رشته‌هایی قابل استفاده هستند که توسط دو علامت " مشخص شده‌اند.

کاراکتر خروجی
\n حرکت به ابتدای یک خط جدید
\r حرکت به ابتدای خط کنونی
\t کاراکتر tab
\\ کاراکتر \
\$ کاراکتر $
اعداد 0 تا 7\ نمایش عدد در مبنای هشت
عدد مبانی شانزده\x نمایش عدد در مبنای شانزده

علاوه بر موارد فوق در صورتیکه عددی را بعد از کاراکتر \ وارد نمائید، کاراکتری نمایش داده می‌شود که کد ASCII آن بعد از کاراکتر \ نوشته شده است. برای مثال مقدار متغیر a برابر عبارت Hello, Ali می‌باشد.
$a = "Hello, \x41\x6c\x69"
مشاهده می‌کنید که اگر متنها را درون دو علامت " قرار دهید قابلیتهای بسیار زیادی دارند در این نرم افزار آموزشی متنها را درون دو علامت " قرار می‌دهیم. یک مزیت دیگر این روش این است که می‌توانید در درون متن یک متغیر دیگر را فراخوانی کنید. برای مثال محتوای متغیر message برابر عبارت Hello, Ali می‌باشد.
$name = "Ali";
$message = "Hello, $name";
در این کد دو متغیر name و family به ترتیب برابر Ali و Alavy می‌شوند. با استفاده از این دو متغیر، دو متغیر دیگر مقدار دهی می‌شوند و در انتها نتیجه توسط دستور echo نمایش داده می‌شود. روی دکمه Save کلیک کنید.




روی دکمه برنامه Internet Explorer کلیک کنید.




روی دکمه Refresh کلیک کنید یا کلید F5 را فشار دهید.




حال می‌توانید نتیجه اجرای برنامه را مشاهده کنید. روی دکمه برنامه Programmers Notepad کلیک کنید.

---

---

برای ادغام دو رشته در یک رشته از کاراکتر . استفاده می‌کنیم. برای مثال در انتهای اجرای این کد مقدار متغیر c برابر عبارت "Ali Alavy" می‌گردد.
$a = "Ali ";
$b = "Alavy";
$c = $a . $b
در PHP می‌توانید به یک کاراکتر از یک رشته نیز دسترسی داشته باشید. برای مثال در کد زیر مقدار متغیر company برابر عبارت "Eniac" می‌باشد. با اجرای خط دوم مقدار متغیر b برابر کاراکتر سوم رشته موجود در متغیر company یعنی حرف i است. توجه کنید که اولین کاراکتر در خانه صفر و دومین کاراکتر در خانه شماره یک ذخیره می‌شود. پس کاراکتر سوم در خانه شماره دو ذخیره می‌گردد. نحوه ذخیره سازی را می‌توانید در جدول مشاهده کنید.
$company = "Eniac";
$b = $company[2];


c a i n E
4 3 2 1 0


با استفاده از تابع strlen( ) می‌توان طول یک رشته را محاسبه کرد. خروجی این تابع یک عدد از نوع عدد صحیح می‌باشد که طول رشته را نمایش می‌دهید.
در این برنامه ابتدا یک متغیر به نام company مقدار‌دهی می‌شود و سپس طول رشته ذخیره شده در این متغیر در متغیر size ذخیره می‌گردد. سپس با استفاده از دستور echo مقدار متغیر و طول رشته نمایش داده می‌شود.




توسط قسمت مشخص شده با کادر قرمز متغیر first برابر اولین و متغیر last برابر آخرین حرف در رشته company می‌باشد. سپس توسط دو دستور echo دو حرف اول و آخر نمایش داده می‌شوند. روی دکمه Save کلیک کنید.




روی آیکون برنامه InternetExplorer کلیک کنید.




روی دکمه Refresh کلیک کنید یا کلید F5 را فشار دهید.




مشاهده می‌کنید که طول رشته و دو حرف اول و آخر رشته نمایش داده شده‌اند. روی دکمه برنامه Programmers Notepad کلیک کنید.




در صورتیکه یک رشته با یک عدد شروع شود می‌توانید آن رشته را به عدد تبدیل کنید. برای مثال در کد روبرو متغیر num برابر عدد 20 مقدار‌دهی شده است. در خط بعدی متغیری به نام string تعریف شده که برابر دو کاراکتر 2 و 1 می‌باشد. سپس این دو متغیر با یکدیگر جمع شده‌اند و حاصل در متغیر add ذخیره شده است. پس متغیر add برابر عدد 41 می‌شود. 
در ادامه این کد یک متغیر دیگر نیز به نام m1 تعریف شده که برابر یک رشته می‌باشد که چهار کاراکتر اول آن یک عدد اعشاری است. متغیر m2 نیز برابر رشته m1 بعلاوه عدد دو است. پس مقدار متغیر m2 برابر عدد 5.14 می‌شود. توسط دو خط آخر نتیجه محاسبات نمایش داده می‌شود. روی دکمه Save کلیک کنید.




روی دکمه برنامه Internet Explorer کلیک کنید.




روی دکمه Refresh کلیک کنید یا کلید F5 را فشار دهید.




مشاهده می‌کنید که به همان صورتیکه انتظار داشتیم محاسبات انجام شده‌اند. روی دکمه برنامه Programmers Notepad کلیک کنید.




در این برنامه مشاهده می‌کنید که تابع phpinfo( ) را فرخوانی کرده‌ایم. با فراخوانی این تابع لیست متغیرهای محیطی PHP را می‌توانید مشاهده کنید. روی دکمه Save کلیک کنید.

---

---

روی آیکون برنامه InternetExplorer کلیک کنید.




روی دکمه Refresh کلیک کنید یا کلید F5 را فشار دهید.




اکنون می‌توانید مشخصات نرم افزار PHP نصب شده بر روی این کامپیوتر را مشاهده کنید.
در این قسمت می‌توانید خصوصیات و تنظیمات مربوط به PHP نصب شده را مشاهده نمائید. روی میله لغزان کلیک کنید.




در قسمت Environment می‌توانید لیست متغیرهای محیطی را مشاهده کنید. برای مثال با استفاده از متغیر COMPUTERNAME می‌توانید نام کامپیوتر را بدست آورید. توسط بقیه گزینه‌هایی که در این قسمت قرار دارد می‌توانید سیستم عامل نصب شده و شاخه‌های سیستم عامل و Temp را بدست آورید.




در این قسمت می‌توانید متغیرهای PHP را مشاهده کنید. برای دسترسی به محتوای این متغیرها باید قبل از آنها یک علامت $ قرار دهید. فقط توجه کنید که نام متغیرها حساس به حروف بزرگ و کوچک می‌باشد.




در این بخش با مفهوم متغیر و انواع آن آشنا شدید. یاد گرفتید که مقدار متغیرها را تغییر دهید و از آنها در برنامه استفاده کنید. در انتهای بخش نیز با متغیرهای محیطی PHP آشنا شدید و نحوه دسترسی به آنها را نیز یاد گرفتید. آرایه‌ها را در بخشهای بعدی بطور کامل بررسی خواهیم کرد. در بخش بعدی روش استفاده از عبارات، عملوندها و عملگرها را یاد می‌گیریم.